Magnezit

Magnezit teknolojisi madensel üretimle baslar. Bu ise yatağın sekline, boyutlarına ve cevher dağılımına göre değişmekte birlikte, en çok ve en sıkça uygulanan yöntem açık ocak işletmeciliği olup, kapalı ocak işletmeciliği de vardır. Madensel olarak elde edilen magnezit, genel olarak bir zenginlestirme islemine tabi tutulur. Kristalin magnezitin karakteristik gang mineralleri dolomit, biyotit, granat, talk, biraz kuvars: jel magnezitin ise serpantin ve opaldir.

Genel olarak magnezit içinde su zenginlestirme yöntemleri söz konusudur.

• a) Tavuklama ve triyaj (el ile ayıklama)

  Magnezit ile gang mineralleri arasindaki renk farkindan yararlanilarak el isçiligi yardimiyla yapilan zenginlestirmedir. Uygulanan tane boyutu 25 mm'den daha büyük olmasi gerekmektedir. Otomatik olarak makinalardan yararlanilarak da ayirma yapmak mümkündür. Bu tip ayirma makinalarina, Optik Ayirici'lar denilmekte olup, Amerika Sortex firmasinin ayiricilari basarili sekilde dünyaca kullanilmaktadir. Örnegin 10 adet Laser Photometric Soter-140+80 mm, -45+25 mm ve -25+12 mm tane boylu ham magnezit zenginlestirmesinde kullanilmaktadir.

• b) Agir Ortamla Zenginlestirme

  Magnezit ile gang mineralleri arasindaki yogunluk farkindan yararlanilarak yapilan zenginlestirme yöntemidir. Agir ortam kabi olarak koni tambur ve siklon kullanilmaktadir. Agir ortam olusturmak için 6,7-6,9 gr/cm3 yogunluklu atomize ferrosilikon kullanilmaktadir.

• c) Magnetik Ayirma

  Serpantinin magnetik suseptibilitesinin magnezitten daha fazla olmasi nedeniyle uygun tane iriliklerinden bu ayirma yapabilmektedir. Örnegin Yunanistan'da Scalistri'ye ait Kakovos yataginda ve Kümas'ta -15+4 tane boyunda magnezitin serpantinden ayrilmasinda 7 ünite, çift modüllü Permroll Model 3A magnetik ayiricilari basarili sekilde kullanilmaktadir. Ancak serpantinin az altere olmasi gerekir.

• d) Elektrostatik Ayırma

  Magnezit ile gang mineralleri arasinda az da olsa dielektrik katsayi farki vardir. Ancak pratik uygulamada pahali oldugu için nadiren uygulanir.

• e) Flotasyon Ile Zenginlestirme

  Karbonatlar, silikatlar ve hidrate demir oksitlerden magnezitin ayrilmasinda toplayici olarak genellikle yag asitleri ve sabunlar kullanilir. Flotasyon hafif alkali ortamda yapilir. Su içinde erimis bulunan kalsiyumu çöktürmek için soda, kalgon, sodyum silikat gibi maddeler kullanilmaktadir. Bastirilmasi istenen gangin cinsine göre sodyum sülfür, sodyum silikat ve tannik asit gibi bastiricilar kullanilir. Yüzdürülen mineralle yüzmesi istenmeyen mineral benzer kimyasal yapida oldugundan bastiricilarin dikkatle seçilmesi ve miktarinin iyi ayarlanmasi gerekir. Avusturya Radenthein tesislerinde magnezit cevheri kirma isleminden sonra iki tane boyuna ayrilir. -35+12 mm tane boyu agir ortam ayirmasina, -12 mm tane boyu ögütme isleminden sonra flotasyona tabi tutulur. Flotasyon iki kademede yapilmaktadir. Birinci kademede silikatlar yüzdürülürken ikinci kademe dolomit ve kalsit için bastirici (sodyum silikat ve metafosfatlar) toplayici olarak da yag asidi ilave edilerek neziti ile yapilan flostasyon 3 200 gr/lt sodyum silikat, 800 gr/ton sodyum hegzameta fosfat ve toplayici olarak lipol (1 300 gr/lt) kullanilarak magnezit yüzdürülmüstür. (Jancarek, 1971).

• Diger zenginlestirme yöntemleri:

  a) Hidratasyon yoluyla ayirma, b) Dereceli kalsinasyon yoluyla ayirma c) Kalsinasyon ve gravite yoluyla ayirma'dir.

  Akmaş madenciliğin üretim şemaları diğer sayfada şekilde gösterilmiştir.